Minął rok od pożaru i wybuchu w spalarni śmieci w Olsztynie, do których doszło podczas rozruchu instalacji. Z dokumentów uzyskanych z prokuratury i od operatora ITPO wynika, że mimo konieczności napraw odpowiedzialności za to zdarzenie nie przypisano nikomu.
Pożar i wybuch podczas rozruchu spalarni w Olsztynie
Do pożaru i wybuchu w spalarni śmieci (Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów) w Olsztynie, która kosztowała 833 miliony złotych, doszło w nocy z 18 na 19 lutego 2024 roku, w trakcie rozruchu Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów przy ul. Bublewicza. Ogień pojawił się w jednym z silosów, w którym gromadzone były odpady poprocesowe z instalacji oczyszczania spalin. Podczas akcji gaśniczej doszło do wybuchu i uwolnienia zawartości silosu, co potwierdził później Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego.
Zdarzenie miało miejsce na etapie prób eksploatacyjnych instalacji, kilka miesięcy po rozpoczęciu testowego spalania paliwa RDF. Po pożarze pracę spalarni wstrzymano, a na miejscu prowadzone były działania służb oraz kontrole organów nadzoru. W kolejnych tygodniach inwestor informował o uszkodzeniu jednego z silosów i konieczności wykonania napraw przed wznowieniem rozruchu.
Prokuratura: postępowanie po pożarze w ITPO zostało umorzone
Z informacji uzyskanych przez naszą redakcję z Prokuratury Okręgowej w Olsztynie wynika, że sprawą pożaru i wybuchu w spalarni śmieci przy ul. Bublewicza zajmowała się Prokuratura Rejonowa Olsztyn–Południe. Dochodzenie wszczęto 8 kwietnia 2024 roku i dotyczyło nieumyślnego spowodowania zdarzenia zagrażającego mieniu w wielkich rozmiarach, czyli pożaru jednego z silosów zawierającego odpady poprocesowe.
14 listopada 2024 roku prokurator zatwierdził postanowienie o umorzeniu postępowania. Jak wskazano w piśmie, decyzja zapadła „wobec ustalenia, iż czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego”, a postanowienie jest prawomocne. Nikomu nie przedstawiono zarzutów, a dochodzenie zakończono „w sprawie”.
Co tak naprawdę stało się w spalarni śmieci w Olsztynie? Są pewne rozbieżności
W toku postępowania prokuratura powołała biegłego z zakresu pożarnictwa, który ustalił, że do pożaru doszło w wyniku awarii zaworu powietrza. Jednocześnie wykluczono celowe działanie osób trzecich oraz przypadkowe zaprószenie ognia, a także stwierdzono, że zdarzenie nie stanowiło zagrożenia dla życia lub zdrowia wielu osób ani dla mienia w wielkich rozmiarach, co było jednym z kluczowych elementów uzasadnienia decyzji o umorzeniu postępowania prokuratorskiego.
Inaczej przyczyny pożaru opisuje jednak podmiot prowadzący instalację – w wyjaśnieniach przekazanych naszej redakcji spółka Dobra Energia dla Olsztyna wskazuje, że bezpośrednią przyczyną zdarzenia był samozapłon materiału zgromadzonego w jednym z silosów instalacji oczyszczania spalin, do którego „przyczyniła się m.in. zbyt duża ilość dozowanego węgla aktywnego”.
Z przedstawionych wyjaśnień wynika, że ustalenia prokuratury i operatora dotyczą różnych elementów tego samego zdarzenia, jednak nie przedstawiono publicznie jednego, spójnego opisu mechanizmu pożaru ani wpływu poszczególnych czynników na jego przebieg i skutki.
Jakie zniszczenia powstały po pożarze w spalarni w Olsztynie?
Operator ITPO podkreśla, że zdarzenie objęło wyłącznie fragment instalacji. Uszkodzeniu uległ jeden silos wraz z oprzyrządowaniem oraz elewacja w jego bezpośrednim otoczeniu.
Kluczowe elementy technologiczne, w tym kocioł, linia spalania oraz Kotłownia Szczytowa, nie zostały naruszone i zapewniały ciągłość dostaw ciepła dla mieszkańców Olsztyna.” – przekazała Dobra Energia.
Kto i ile zapłacił za naprawy w spalarni?
Ustaliliśmy, w jaki sposób rozliczono finansowe skutki zdarzenia. Jak wskazała spółka, koszty napraw i przywrócenia pełnej sprawności instalacji zostały objęte procedurą likwidacji szkody prowadzonej przez ubezpieczyciela.
„Wszystkie działania naprawcze i zabezpieczające były realizowane w ścisłej współpracy z wykonawcą instalacji oraz nadzorem inwestora” – poinformowała Dobra Energia dla Olsztyna. Jednocześnie nie podano publicznie ani wartości strat, ani zakresu odpowiedzialności poszczególnych podmiotów.
W mediach pojawiały się szacunki, że straty po pożarze mogły sięgnąć od kilku do kilkudziesięciu milionów złotych. Z informacji napływających tuż po zdarzeniu wynikało, że mogły one wynieść nawet około 50 milionów złotych. Później te doniesienia korygowano do kwoty rzędu 5 milionów złotych, jednak operator instalacji nigdy nie przedstawił oficjalnej wyceny, ograniczając się do informacji, że szkody są likwidowane przez ubezpieczyciela.
Brak odpowiedzialnych po roku od pożaru w ITPO
Zarówno z decyzji prokuratury, jak i ze stanowiska operatora wynika, że nikt nie poniósł odpowiedzialności karnej za pożar i wybuch w spalarni śmieci w Olsztynie, a skutki zdarzenia zostały rozliczone poza trybem karnym – w ramach procedur technicznych i ubezpieczeniowych. Postępowanie prokuratorskie zostało prawomocnie umorzone, a operator nie wskazał podmiotu, który poniósłby odpowiedzialność kontraktową za powstałe szkody.
Po zakończeniu napraw instalacja przeszła ponowny rozruch oraz odbiory techniczne. ITPO zostało oficjalnie otwarte w styczniu 2025 roku i – jak informuje operator – funkcjonuje obecnie w sposób stabilny i bezpieczny.
Spalarnia działa już rok
Zgodnie z informacją operatora w ciągu pierwszych 12 miesięcy pracy ITPO przetworzono blisko 100 tys. ton odpadów, a instalacja pokrywała około 35 proc. zapotrzebowania miasta na ciepło. W tym czasie wyprodukowano ponad 64 tys. MWh energii elektrycznej, a funkcjonowanie obiektu miało przyczynić się do ograniczenia emisji i składowania odpadów. Spółka podkreśla, że instalacja została zaprojektowana jako element długofalowej transformacji energetycznej miasta i ma spełniać najbardziej rygorystyczne normy środowiskowe.
Loading ...
