22 stycznia 1945 roku to data, która na zawsze zmieniła oblicze Olsztyna. Tego dnia do miasta wkroczyły sowieckie wojska 3. Korpusu Kawalerii Gwardii pod dowództwem gen. Mikołaja Oslikowskiego. Zajęcie miasta poskutkowało całkowitą wymianą ludności miasta oraz zmianą kultury i języka jego mieszkańców. Olsztyn odnotował w swojej historii wiele zdarzeń, które zmieniały jego oblicze, jednak żadne z nich nigdy nie było tak tragiczne jak to z 1945 roku. Czerwonoarmiści w okrutny sposób postępowali z ludnością miasta, mordując, gwałcąc i grabiąc. Dochodziło też do rabunków i zniszczeń mienia prywatnego, a zamek był jednym z niewielu budynków, których nie dotknęły ręce żołnierzy radzieckich. Po radzieckiej komendaturze nastąpiło szabrownictwo, które doprowadziło do kradzieży niemalże wszystkiego, między innymi drutów miedzianych z trakcji tramwajowej i trolejbusowej. Opustoszały i zniszczony Olsztyn od wiosny 1945 roku był zasiedlany przez mieszkańców Mazowsza oraz repatriantów z Kresów. Źródło: PAP.
