Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wydał wyrok, który może stanowić przełom w kwestii opłat pobieranych przez cmentarze w Polsce. Sąd orzekł, że zarządy nekropolii mogą pobierać jedynie opłaty za pochówek zwłok. Wszelkie inne opłaty pobierane przez zarządców cmentarzy, takie jak np. opłaty za wjazd na teren cmentarza czy opłaty eksploatacyjne, uznano za nielegalne.
Sytuacja przed wyrokiem
Wielu zarządców cmentarzy w Polsce od lat pobiera dodatkowe opłaty za różnego rodzaju usługi związane z utrzymaniem cmentarzy. Należały do nich m.in. opłaty za konserwację terenu, pozwolenie na postawienie pomnika, czy wjazd samochodem. Cmentarze, zwłaszcza te zarządzane przez samorządy i parafie, stosowały dodatkowe opłaty, uzasadniając to kosztami związanymi z utrzymaniem obiektów w odpowiednim stanie technicznym i porządku.
Jednak praktyki te od dłuższego czasu wzbudzały kontrowersje i niejednokrotnie prowadziły do konfliktów z rodzinami zmarłych. Cmentarze te traktowały też często niejasne przepisy jako pole do pobierania dodatkowych środków, co prowadziło do nieporozumień i braku zaufania ze strony mieszkańców.
Wyrok WSA
Wyrok WSA w Olsztynie jasno określa, że jedyną legalną opłatą, jaką mogą pobierać zarządcy cmentarzy, jest opłata za pochówek zwłok. W opinii sądu cmentarze nie mają prawa żądać od rodzin zmarłych dodatkowych pieniędzy za czynności, które są naturalnym elementem funkcjonowania nekropolii. Sąd uznał, że praktyki te mogą stanowić nadużycie prawa oraz nadmierne obciążanie obywateli.
Decyzja ta może mieć szerokie konsekwencje dla wszystkich cmentarzy w Polsce. Otwiera drogę do dochodzenia roszczeń przez osoby, które w przeszłości zostały zmuszone do uiszczania nielegalnych opłat. Istnieje możliwość, że zarządy cmentarzy będą musiały zwrócić pobrane środki, co może prowadzić do znacznych obciążeń finansowych.
Co dalej?
Obecnie wyrok nie jest jeszcze prawomocny, ale można się spodziewać, że będzie miał wpływ na dalsze orzecznictwo w tej kwestii. Zarządcy cmentarzy mogą składać odwołania, a sprawa może trafić do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jednak już teraz widać, że decyzja WSA w Olsztynie stanowi krok w stronę uporządkowania i ujednolicenia zasad funkcjonowania cmentarzy w Polsce.
Warto, aby rodziny zmarłych były świadome swoich praw i miały na uwadze, że dodatkowe opłaty pobierane przez zarządców cmentarzy mogą być bezprawne. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem lub zgłosić sprawę odpowiednim organom.
W Suwałkach są pobierane opłaty za „przedłużenie grobu” są naklejane kartki na pomniki. Ludzie są zobowiązani do ponoszenia wysokich opłat. W wypadku nie uiszczenia opłat grozi likwidacja grobu
Na cmentarzach parafialnych często trzeba dać księdzu 10% wartości pomnika aby proboszcz łaskawie pozwolił na postawienie go. Później jeszcze 300zł za otwarcie bramy w dniu montażu.