Do 2024 r. za ponad 17 mln zł zostanie zrealizowany kolejny etap konserwacji i restauracji XIV-wiecznego zamku w Lidzbarku Warmińskim. Projekt dofinansowany z funduszy norweskich zakłada m.in. odtworzenie na międzymurzu ogrodów z czasów bp. Ignacego Krasickiego.
Jak poinformowała kierownik muzeum w lidzbarskim zamku Małgorzata Jackiewicz-Garniec, prace mają zacząć się wiosną i zakończyć w 2024 r. Koszt przedsięwzięcia to prawie 17,5 mln zł. z czego 12,2 mln zł stanowi dofinansowanie z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego w ramach Programu Kultura, koordynowanego przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Będzie to trzeci etap prac konserwatorskich prowadzonych przez ostatnie lata w uznawanej za perłę architektury gotyckiej dawnej rezydencji biskupów warmińskich.
“Ogromnie się cieszymy, bo to będzie rzeczywiste zakończenie najważniejszych spraw, które pozostały do zrealizowania” – mówiła kierownik lidzbarskiego muzeum.
Zaplanowano m.in. odnowienie murów obronnych i remont mostu, konserwację organów w kaplicy zamkowej, prace konserwatorskie w części piwnic i tzw. gabinecie bp. Krasickiego, rozbudowę oświetlenia i monitoringu.
W ramach projektu powstaną trzy nowe wystawy składające się z tradycyjnych eksponatów i elementów multimedialnych. Odtworzona zostanie dawna kuchnia zamkowa, w której znajdzie się stół edukacyjny umożliwiający prowadzenie warsztatów. Z kolei piwnice zostaną przygotowane do potrzeb wystawy pn. ścieżki archeologiczne.
“W małym pomieszczeniu w przyziemiu przypomnimy mało znaną historię zamkowego sierocińca, co w obliczu obecnej epidemii wzbudzi zapewne duże zainteresowane zwiedzających” – powiedziała Jackiewicz-Garniec.
Sierociniec funkcjonował na zamku w latach w 1859-1932. Został utworzony przez bp. Józefa Ambrożego Geritza, z myślą o dzieciach osieroconych podczas epidemii cholery na Warmii.
Zagospodarowane będzie otoczenie zamku; w suchej fosie i na międzymurzu mają powstać ogrody nawiązujące do czasów świetności tego miejsca pod rządami bp. Krasickiego, który rezydował w Lidzbarku w latach 1766-1794. Zostaną odrestaurowane stojące obecnie w magazynach dawne rzeźby ogrodowe. Mają być uczytelnione relikty dawnych zabudowań, m.in. pałacu bp. Andrzeja Batorego (zbudowanego pod koniec XVI w. i rozebranego w 1767 r.).
Muzeum z norweskim partnerem zaplanowało również stworzenie ścieżki edukacyjnej pn. “cicha większość”, poświęconej służbie pracującej na zamku biskupim.
Zamek w Lidzbarku Warmińskim zbudowano w latach 1350-1401. Ze względu na świetnie zachowaną architekturę gotycką nazywany bywa “Wawelem Północy”.
W latach 1350-1795 był stołeczną siedzibą biskupów warmińskich. Mieszkali tu m.in. Mikołaj Kopernik i jego wuj Łukasz Watzenrode, Jan Dantyszek, Stanisław Hozjusz, Marcin Kromer, Jan Stefan Wydżga czy Andrzej Chryzostom Załuski.
Od 1963 r. w zamku swoją siedzibę ma oddział Muzeum Warmii i Mazur. Decyzją prezydenta Andrzeja Dudy w 2018 r. – na stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości – lidzbarski zamek został wpisany na listę Pomników Historii.