Warmia i Mazury znalazły się w centrum unijnych prac nad Paktem dla Wschodnich Regionów Przygranicznych. Samorządowcy i europosłowie zgodnie podkreślają: bez dodatkowych pieniędzy i specjalnych instrumentów wsparcia region nie będzie w stanie konkurować z resztą kraju. Teraz pojawia się realna szansa na przełom.
Bruksela: zakończono prace nad dokumentem, który ma dać szanę regionowi
Podczas konferencji prasowej w Parlamencie Europejskim w Brukseli europoseł Koalicji Obywatelskiej Jacek Protas poinformował o zakończeniu prac nad propozycjami zapisów do unijnego Paktu dla Wschodnich Regionów Przygranicznych. Dokument powstał w ramach Komisji Rozwoju Regionalnego Parlamentu Europejskiego we współpracy z samorządami z województw przygranicznych, w tym warmińsko-mazurskiego.
„Wspólne wysiłki przyniosły konkretny rezultat. Wkrótce dokument zostanie przekazany Komisji Europejskiej” – powiedział Jacek Protas na konferencji w Brukseli.
Jak zapowiedział europoseł, gotowe propozycje w przyszłym tygodniu trafią do wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Raffaele Fitto.
„Zakończyliśmy przygotowania i pracę nad dokumentem. W przyszłym tygodniu zostanie przekazany na ręce komisarza Raffaele Fitto” – dodał Protas.
Warmia i Mazury na pierwszej linii skutków wojny
Województwo warmińsko-mazurskie od lat znajduje się w szczególnie trudnej sytuacji. Region graniczy bezpośrednio z obwodem królewieckim Federacji Rosyjskiej, a skutki wojny w Ukrainie, zamknięcia granic, embarg oraz działań hybrydowych uderzyły w lokalną gospodarkę, samorządy i przedsiębiorców.
Jak podkreślał podczas konferencji marszałek województwa Marcin Kuchciński, strach przed inwestowaniem i spadek ruchu turystycznego to jedne z najpoważniejszych problemów, z jakimi mierzą się dziś Warmia i Mazury. To właśnie dlatego region znalazł się wśród głównych adresatów planowanego paktu.
Większa pomoc publiczna i więcej środków
Jednym z kluczowych postulatów zawartych w dokumencie jest zwiększenie poziomu pomocy publicznej dla województw wschodnich. Obecne zasady – jak wskazują samorządowcy – stawiają regiony przygraniczne w gorszej pozycji konkurencyjnej.
„Jeżeli poziom pomocy publicznej jest taki sam dla województw wschodnich jak dla województw Polski południowej czy zachodniej, inwestor, który ma do wyboru lokalizację swojego przedsięwzięcia, przy takiej samej pomocy publicznej, w zasadzie oczywiste jest, który region wybierze” – mówił marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Marcin Kuchciński.
Wśród propozycji znalazło się również zwiększenie puli środków finansowych oraz większa elastyczność w ich wydatkowaniu – tak, aby odpowiadały one rzeczywistym potrzebom regionu.
Infrastruktura kluczem do rozwoju regionu
W dokumencie nie zabrakło postulatów dotyczących inwestycji infrastrukturalnych. Samorząd województwa warmińsko-mazurskiego podkreśla, że bez dodatkowych pieniędzy na drogi i transport trudno mówić o trwałym rozwoju gospodarczym.
„Tam, gdzie powstają dobre drogi, dobry transport, za chwilkę pojawia się gospodarka, pojawiają się przedsiębiorcy i to z całą pewnością jest motor napędowy naszego regionu. Potrzebujemy tych inwestycji infrastrukturalnych w większej skali, niż pozostałe województwa” – podkreślił Marcin Kuchciński.
Co dalej z Paktem dla regionów przygranicznych?
Zgodnie z zapowiedziami, propozycja Komisji Europejskiej dotycząca Paktu dla Wschodnich Regionów Przygranicznych powinna być znana w ciągu najbliższego miesiąca. Sam pakt ma zostać uwzględniony w nowej polityce spójności Unii Europejskiej na lata 2028–2034, a cały proces jego przyjmowania może potrwać od półtora do dwóch lat.
Na razie nie padają konkretne kwoty, ale – jak podkreślają inicjatorzy – najważniejsze jest stworzenie mechanizmów, które pozwolą Warmii i Mazurom skutecznie walczyć o rozwój i bezpieczeństwo w kolejnej perspektywie finansowej UE.
Pakt dla Wschodnich Regionów Przygranicznych ma objąć województwa warmińsko-mazurskie, podlaskie i lubelskie oraz regiony przygraniczne pięciu państw Unii Europejskiej: Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Finlandii.
Fot. Jacek – Poseł do Parlamentu Europejskiego
