W niedzielę policyjni wodniacy Warmii i Mazur oficjalnie otwierają sezon żeglugowy. Wielkie Jeziora Mazurskie to szlak wodny. Obowiązują na nim przepisy, których przestrzeganie przez żeglarzy jest niezbędne do bezpiecznego wypoczynku. Tutaj „ruchu” pilnują między innymi policyjne patrole wodne. Kilka rad odnoszących się do wypoczynku na wodzie, uprawnień oraz właściwego zachowania i tego, co zabronione.
Skuter, czy inny sprzęt do rekreacji o mocy silnika do 10 kW
W ramach pełnionych służb na Wielkich Jeziorach Mazurskich policjanci kontrolując jednostki o napędzie mechanicznym używanych do uprawiania sportu lub rekreacji o małej mocy silnika do 10 KW sprawdzają wymagane wyposażenie oraz stan trzeźwości. Na te jednostki pływające nie są wymagane uprawnienia do pływania, czy dokumenty rejestracyjne. Niezbędna jest między innymi podstawowa wiedza zawarta w Ustawie o żegludze śródlądowej z dnia 21 grudnia 2000r oraz wiedza w zakresie przepisów żeglugowych obowiązujących na jeziorach objętych Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2003r. w sprawie przepisów żeglugowych na śródlądowych drogach wodnych, zwłaszcza znajomość znaków i sygnałów żeglugowych, zasad pierwszeństwa drogi, ponadto wskazana jest znajomość Zarządzenia Dyrektora Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Giżycku.
Moc silnika powyżej 10 kW oraz łodzie żaglowe o długości kadłuba powyżej 7,5m
W czasie kontroli jednostek pływających o napędzie mechanicznym o mocy silnika powyżej 10 kW oraz łodzi żaglowych o długości kadłuba powyżej 7,5m wymaga się posiadania dokumentu kwalifikacyjnego wydanego przez właściwy polski związek sportowy.
Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej określa że dokumentami kwalifikacyjnymi potwierdzającymi posiadanie uprawnień do uprawiania turystyki wodnej na jachtach żaglowych o długości kadłuba powyżej 7,5 m lub motorowych o mocy silnika powyżej 10 kW są patenty:
- żeglarza jachtowego;
- sternika motorowodnego;
Są to podstawowe patenty wymagane w czasie kontroli jednostek pływających o podanych parametrach.
12-metrowy statek lub silnik o mocy większej niż 15 kW
Jak stanowi Ustawa o żegludze śródlądowej z dn. 21 grudnia 2000r. w przypadku kierowania statkiem używanym do uprawiania sportu lub rekreacji, z wyjątkiem jednostek napędzanych wyłącznie siłą ludzkich mięśni, o długości kadłuba powyżej 12m lub o napędzie mechanicznym o mocy silnika większej niż 15kW, statek podlega wpisowi do rejestru statków. W tych przypadkach w czasie dokonywanej kontroli jednostek pływających przez Policję, czy Inspektora Nadzoru nad Żeglugą wymagany będzie dokument rejestracyjny.
Jeśli pływasz tzw. hausbotem, czy statkiem morskim na śródlądowych drogach wodnych
Należy nadmienić, że statki używane do połowu ryb bez napędu mechanicznego o iloczynie długości i szerokości przekraczającej 20m2 lub o napędzie mechanicznym o mocy do 20kW sprawy rejestracji tych statków regulują odrębne przepisy. Jak stanowi przepis z Ustawy o żegludze śródlądowej na jachty motorowe o mocy silnika do 75kW i długości kadłuba 13m (tak zwane „Hausboty”) , których prędkość jest ograniczona konstrukcyjnie do 15km/h nie są wymagane uprawnienia, wymagane jest natomiast przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa na wodzie potwierdzone wystawieniem odpowiedniego dokumentu.
W przypadku kierowania statkiem o napędzie mechanicznym używanym do uprawiania sportu lub rekreacji o mocy silnika powyżej 75kW oprócz uprawnień, dokumentu rejestracyjnego wymagany jest również dokument bezpieczeństwa statku w postaci uproszczonego świadectwa zdolności żeglugowej.
W przypadku statków morskich przebywających czasowo na śródlądowych drogach wodnych wymagane są uprawnienia oraz dokument bezpieczeństwa statku.
Wyposażenie na łodzi, statku – kapoki, gaśnice
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie bezpieczeństwa przy uprawnianiu turystyki wodnej, statek powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa zgodnie z wpisem w dokumencie rejestracyjnym lub dokumencie bezpieczeństwa statku. W przypadku, gdy statek nie posiada dokumentu rejestracyjnego lub dokumentu bezpieczeństwa, powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa w liczbie odpowiadającej liczbie osób na nim przebywających (mówimy tu o kajakach, rowerach wodnych, łodziach wędkarskich itp.).
Następnie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie wymagań technicznych i wyposażenia statków żeglugi śródlądowej statek powinien być wyposażony w odpowiednie gaśnice w liczbie określonej w zależności od wielkości statku, przeznaczenia, mocy urządzeń napędowych. Tych wymagań nie stosuje się do statków przeznaczonych wyłącznie do uprawnia sportu lub rekreacji o długości kadłuba nie przekraczającej 3,5m oraz statków bez napędu mechanicznego.
Wypoczywasz na wodzie, pływasz łodzią, po prostu bądź trzeźwy
Szlak wodny, to tak jak droga. Jeśli pływasz łodzią motorową i masz od 0, do 0,5 promila alkoholu w organizmie, odpowiesz za wykroczenie. Jeśli stężenie alkoholu wynosi powyżej 0,5 promila staniesz przed sądem jako sprawca przestępstwa.
Jeśli pływasz żaglówką bez silnika, czy kajakiem, rowerem wodnym, nie możesz znajdować się pod wpływem alkoholu.
Najczęstsze grzechy amatorów wodnych sportów, wypoczynku na łodziach
Podstawowym grzechem wszystkich korzystających z jednostek pływających jest brak nawyku zakładania na siebie kamizelki ratunkowej oraz obecność używek, nie dotyczy to tylko sterników łodzi, ale także całej załogi.
Najczęstsze przyczyny wypadków i kolizji na wodzie to brawura, przecenienie swoich umiejętności i nieuwaga. Sternicy zapominają chyba, że łódź nie zatrzyma się w miejscu, jak również nie są w stanie, tak jak samochodem, wykonać szybko manewru obronnego. Przy silniejszych wiatrach chwila nieuwagi powoduje, że amatorzy żeglarstwa wpływali w burtę innej jednostki.
Bardzo częstym wykroczeniem popełnianym przez sterników było kierowanie łodzią (motorówką, skuterem wodnym o dużej mocy) bez wymaganych uprawnień, brak uprawnień do pływania lub też brak świadectwa zdolności żeglugowej.
Obecne przepisy zezwalają osobom nieposiadającym uprawnień żeglarskich na żeglowanie mniejszymi jachtami lub łodziami z silnikami o niewielkiej mocy. Nie posiadając żadnych uprawnień można pływać jachtem żeglownym o długości całkowitej nie przekraczającej 7,5 m lub jachtem motorowym z silnikiem o mocy nie przekraczającej 10 kW (ok. 13 KM). Niestety osoby te bardzo często nie mają jakiejkolwiek wiedzy na temat przepisów obowiązujących w żegludze. Nieznajomość znaków była powodem dość częstych naruszeń prawa. Najczęściej było to niedostosowanie się do znaku zakazu wytwarzania fal.
Wypoczynek na wodzie poza szlakiem żeglownym np. na olsztyńskiej Plaży Miejskiej. Policjanci radzą, o czym warto pamiętać.
Jeśli pływasz łodzią motorową
- uprawnienia
Kierowanie jachtem motorowym o mocy silnika powyżej 10 kW wymaga posiadania patentu sternika motorowodnego. Patent sternika motorowodnego można uzyskać już po ukończeniu 14 lat (osoby w wieku poniżej 16 lat mogą realizować swoje uprawnienia na jachtach motorowych o mocy silnika do 60 kW – takie ograniczenia mocy silnika, dla bezpieczeństwa wobec osób pomiędzy 14 – 16 rokiem życia).
Za niestosowanie się do powyższych przepisów można zostać ukaranym mandatem w wysokości od 20 do 500 złotych.
- holowanie narciarza – tylko z licencją
Taki sport wymaga posiadania specjalnej licencji do holowania narciarza. Licencję może uzyskać osoba, która ukończyła 18 lat i posiada co najmniej patent sternika motorowodnego. Naruszenie tego przepisu także może kosztować sprawcę wykroczenia od 20 do 500 złotych.
- dokumenty rejestracyjne
Statek polski, używany wyłącznie do uprawiania sportu lub rekreacji o napędzie mechanicznym o mocy silników większej niż 15 kW podlega obowiązkowi wpisu do rejestru statków używanych wyłącznie do celów sportowych lub rekreacyjnych.
Statki o napędzie mechanicznym o mocy większej niż 75 kW muszą posiadać uproszczone świadectwo zdolności żeglugowej, stwierdzające, że statek odpowiada wymaganiom bezpieczeństwa określonym w art. 27 pkt 1 – 4 ustawy o żegludze śródlądowej.
Brak takich dokumentów podczas kontroli to strata przez sternika od 20 do 500 złotych.
- kontrola stanu trzeźwości
Jeśli sternik podczas kontroli ma 0,2 – 0,5 promila – odpowiada na zasadzie art. 87 kodeksu wykroczeń, jeśli powyżej 0,5 promila – odpowiedzialność na zasadzie art. 178 A kodeksu karnego, za przestępstwo.
Jeśli pływasz łodzią żaglową lub innym obiektem pływającym
- uprawnienia
Kierowanie jachtem żaglowym od długości kadłuba powyżej 7,5 m wymaga posiadania patentu żeglarza jachtowego. Patent żeglarza jachtowego można uzyskać już po ukończeniu 14 lat. Brak tego dokumentu może skutkować mandatem w wysokości od 20 do 500 złotych.
- dokumenty rejestracyjne
Statek polski, używany wyłącznie do uprawiania sportu lub rekreacji bez napędu mechanicznego o długości kadłuba powyżej 12 m podlega obowiązkowi wpisu do rejestru statków używanych wyłącznie do celów sportowych lub rekreacyjnych.
Jak nie ma takiego dokumentu – mandat wynosi od 20 – 500 zł
- nietrzeźwość na żaglówce, lub rowerze wodnym
Odpowiedzialność takich osób odbywa się na zasadzie Ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych. Jeśli żeglarz znajduje się pod wpływem alkoholu czeka go odholowanie łodzi oraz kara grzywny.
Ważne z punktu bezpieczeństwa wypoczywających
- kapoki
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej – statek powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa zgodnie z wpisem w dokumencie rejestracyjnym lub dokumencie bezpieczeństwa statku.
W przypadku, gdy statek nie posiada dokumentu rejestracyjnego lub dokumentu bezpieczeństwa (uproszczone świadectwo zdolności żeglugowej), powinien być wyposażony w środki bezpieczeństwa w liczbie odpowiadającej liczbie osób na nim przebywających.
Za brak kapoków można zostać ukaranym mandatem w wysokości od 20 – 500 zł (na podstawie art. 62 pkt 2 ustawy o żegludze śródlądowej).
- nie mniej niż 100 metrów od plaży, portu
Na terenie województwa warmińsko–mazurskiego obowiązuje Rozporządzenie
Nr 2 Wojewody Warmińsko – Mazurskiego z dnia 12 kwietnia 2010 r. w sprawie wprowadzenia zakazu pływania statkiem o napędzie mechanicznym w odległości mniejszej niż 100 metrów od granic kąpielisk zorganizowanych i prowizorycznych, przystani, portów, wypożyczalni sprzętu pływającego, plaż oraz ośrodków rekreacyjno – wypoczynkowych.
Zakaz obowiązuje od 1 maja do 30 września każdego roku. Jego złamanie to koszt od 20 do 500 złotych.
- ratownik może żądać opuszczenia plaży przez osobę nietrzeźwą
Na odpowiedzialność naraża się również osoba, która nie stosuje się do polecenia osoby zarządzającemu obszarem wodnym lub upoważnionej przez niego osoby (np. ratownik na kąpielisku) i wchodzi na obszar wodny lub odmawia opuszczenia takiego obszaru (np. kąpieliska) znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Grozi za to wykroczenie mandat karny w wysokości od 20 do 500 złotych.
Policyjni wodniacy na plażach w miastach
Na plażach miejskich także można spotkać policyjne patrole wodne, które czuwają nad bezpieczeństwem mieszkańców i turystów.
