Rekultywacja terenu poprzemysłowego dawnej gazowni, leżącego przy ul. Knosały dobiegła końca. Trwający kilka lat projekt był jednym z najważniejszych przedsięwzięć w tym rejonie, dzięki temu udało się przywrócić równowagę ekologiczną w bliskim sąsiedztwie olsztyńskiej Łyny.
Celem realizacji zadania, polegającego na rekultywacji terenu poprzemysłowego dawnej gazowni przy ul. Knosały, było usunięcie ognisk zanieczyszczenia gleby oraz wód gruntowych i podziemnych w postaci pozostałości podziemnych zbiorników wypełnionych smołami pogazowymi oraz pozostałości podziemnej infrastruktury (zasypane piwnice, fundamenty, stare sieci itp.).
Miejska gazownia funkcjonowała w latach 1897-1974 produkując gaz z węgla kamiennego metodą koksowniczą. Po doprowadzeniu do Olsztyna gazu ziemnego (1972) gazownia została zamknięta a większość obiektów gazowni rozebrano, pozostawiając jedynie niewielki budynek administracyjny (obecnie wpisany w rejestr zabytków) i naziemny ceglany zbiornik do gromadzenia smół pogazowych, który został rozebrany w ramach przeprowadzonych prac rekultywacyjnych w 2011 roku. Na początku lat 90 – tych XX w. teren dawnej gazowni wraz z tymi obiektami decyzją wojewody o komunalizacji mienia przejęty został przez gminę Olsztyn.
Pozostałości po dawnej gazowni stały się problemem dla środowiska gruntowo-wodnego miasta, gdy w połowie lat 90 – tych XX w. stwierdzono zanieczyszczenie wód Łyny substancjami ropopochodnymi. Ustalono wówczas, że zostało ono spowodowane wyciekiem z rozszczelnionej naziemnej części zbiornika smół pogazowych. W ramach likwidacji źródła zanieczyszczenia wód rzeki naziemną część zbiornika opróżniono ze zgromadzonych w nim wód zanieczyszczonych substancjami ropopochodnymi, rozebrano ceglaną część naziemną, a pozostałości smół pogazowych w części podziemnej zagęszczono.
W latach 1995 – 2005 nie przeprowadzano badań środowiska gruntowo-wodnego w rejonie dawnej gazowni, nie prowadzono również dalszych działań naprawczych. W latach 2005-2008 rejon dawnej gazowni był terenem badawczym ujętym w międzynarodowym projekcie “MAGIC – Zarządzanie Wodami Podziemnymi na Zanieczyszczonych Terenach Poprzemysłowych”. W wyniku prac badawczych, wykonanych w ramach projektu, wykazano występowanie zanieczyszczenia WWA i BTEX w pobranych próbach wód podziemnych oraz wskazano ogniska zanieczyszczenia gleby i wód w postaci podziemnego zbiornika smół pogazowych i podziemnej infrastruktury gazowni.
Rekultywacja terenu rozpoczęła się w kwietniu 2011 roku i została zakończona w październiku 2013. W ramach przeprowadzonych prac rekultywacyjnych środowiska gruntowego zostały usunięte grunty zanieczyszczone substancjami ropopochodnymi, metalami ciężkimi i cyjankami o masie 10 838,50 Mg.
Łączny koszt “Rekultywacji terenu poprzemysłowego dawnej gazowni leżącego przy ul. Knosały w Olsztynie” to niemal 8,5 mln zł. Na realizację przedsięwzięcia Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie udzielił dofinansowania w formie dotacji w wysokości 80% kosztów.
