Co roku młodzi użytkownicy języka pokazują, jak bardzo zmienia się polszczyzna – i jak wiele nowych, zaskakujących słów pojawia się w ich codziennej komunikacji. W jubileuszowej edycji plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku zwyciężyło słowo, które nie tylko brzmi nietypowo, ale też ma wyjątkowo szeroki zakres znaczeń.
Jak przebiega plebiscyt i kto decyduje o zwycięstwie?
Konkurs na Młodzieżowe Słowo Roku organizowany jest od 2016 roku przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Co roku uczestnicy mogą zgłaszać najpopularniejsze lub najbardziej charakterystyczne wyrażenia, które pojawiają się w młodzieżowym języku. Plebiscyt składa się z dwóch etapów. Najpierw jury złożone z językoznawców analizuje wszystkie zgłoszenia i wybiera słowa, które dominują wśród propozycji. Następnie to internauci decydują, które z nich sięgnie po tytuł Młodzieżowego Słowa Roku.
Celem konkursu jest nie tylko wyłonienie modnego hasła, ale również zwrócenie uwagi na dynamiczne zmiany zachodzące w języku. Organizatorzy podkreślają, że zależy im na dobrej zabawie i refleksji nad językiem. Jak zaznaczają: „To okazja do zabawy językiem polskim i refleksji nad ciągłymi zmianami, które w nim zachodzą.”
Co oznacza słowo szponcić i dlaczego wygrało tegoroczny plebiscyt?
W 2025 roku najwięcej głosów zebrało słowo szponcić (w skróconej formie: szpont). To wyraz, który można stosować zarówno w negatywnym, jak i pozytywnym kontekście. W pierwszym znaczeniu opisuje działania niewłaściwe lub ryzykowne – „robić coś złego, igrać z czymś, cwaniaczyć, wygłupiać się”. W drugim zaś wskazuje na coś ciekawego i wyróżniającego się – „robić coś szalonego, organizować coś, flirtować”.
Ciekawostką jest to, że słowo szponcić nie jest nowe. Kiedyś funkcjonowało w gwarach miejskich oraz w języku przestępczym, gdzie oznaczało „kombinować, intrygować, powodować zamieszanie”. Powiązany z nim rzeczownik szpont może oznaczać błąd, wydarzenie, trik lub ogólne zamieszanie.
Jakie słowa znalazły się w finale?
W tegorocznym finale plebiscytu, oprócz zwycięskiego szponić, znalazły się także popularne wśród młodzieży słowa i skróty, często pochodzące z internetu i kultury memów. Wśród nich były m.in.: 6 7, brainrot, bro, fr, freaky, GOAT, klasa, lowkey, OKPA, skibidi, slay, szacun, tuff oraz twin.
Jakie słowo wygrało w poprzedniej edycji plebiscytu?
W 2024 roku tytuł Młodzieżowego Słowa Roku zdobyło wyrażenie „sigma”, które w młodzieżowym języku określa osobę odnoszącą sukcesy, pewną siebie, wybitną i godną podziwu. To słowo stało się nie tylko formą pochwały indywidualizmu, ale również przykładem, jak młodzież tworzy określenia odpowiadające współczesnym realiom, czerpiąc z globalnych trendów internetowych.
źródło: Wydawnictwo Naukowe PWN



