Śmierć bliskiej osoby to trudne przeżycie emocjonalne, ale też konieczność poniesienia kosztów związanych z organizacją pochówku. Państwo przewidziało w takiej sytuacji wsparcie finansowe – zasiłek pogrzebowy. Na Warmii i Mazurach Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił od stycznia do końca września ponad 9,5 tysiąca takich świadczeń.
Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy i jaka jest jego wysokość
Zasiłek pogrzebowy to świadczenie pieniężne, które stanowi zwrot kosztów pogrzebu, maksymalnie do kwoty 4 tysięcy złotych. Przysługuje w przypadku śmierci osoby:
– mającej prawo do emerytury lub renty,
– pobierającej emeryturę pomostową,
– objętej ubezpieczeniem, w tym w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
– posiadającej nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
– zmarłej w czasie pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu tytułu ubezpieczenia,
– będącej członkiem rodziny emeryta lub rencisty.
O zasiłek mogą ubiegać się nie tylko członkowie rodziny, lecz także inne osoby lub instytucje, które pokryły koszty pogrzebu – np. domy pomocy społecznej, gminy lub pracodawcy. Wysokość zasiłku dla członków rodziny to stała kwota 4 tysięcy złotych, niezależnie od rzeczywistych wydatków. W przypadku innych podmiotów zwrot obejmuje udokumentowane koszty, ale również nie więcej niż 4 tysiące złotych.
Co obejmują koszty pogrzebu i jak dokumentować wydatki
Zasiłek obejmuje wszystkie niezbędne wydatki związane z pochówkiem — od zakupu trumny, poprzez usługi cmentarne, aż po ceremonię religijną, jeśli jest ona częścią uroczystości. Faktury muszą obejmować pełny zakres usług pogrzebowych, ponieważ pojedynczy rachunek, np. tylko za kwiaty, nie stanowi podstawy do wypłaty świadczenia.
Jeśli koszty pogrzebu poniosło kilka osób, świadczenie jest dzielone proporcjonalnie. Instytucje takie jak parafie lub domy pogrzebowe wystawiają rachunki potwierdzające udział w organizacji pochówku. Wydatki związane z ceremonią kościelną mogą być zaliczone, jeśli są odpowiednio potwierdzone przez parafię.
Termin i warunki złożenia wniosku o zasiłek pogrzebowy
Wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której przysługuje świadczenie. Po upływie tego terminu prawo do zasiłku wygasa.
Wyjątkiem są sytuacje, w których złożenie wniosku w tym czasie nie było możliwe — na przykład w przypadku późniejszego odnalezienia zwłok, zidentyfikowania osoby zmarłej lub z innych przyczyn niezależnych od wnioskodawcy. Wówczas czas na złożenie dokumentów liczy się od dnia pogrzebu, a podstawą do uznania takiego wniosku może być zaświadczenie policji, prokuratury lub odpis aktu zgonu.
Szczególnym przypadkiem są donacje zwłok na cele naukowe. W takiej sytuacji rodzina może ubiegać się o wypłatę zasiłku dopiero po przekazaniu szczątków przez instytucję naukową, a wcześniej – o tzw. pogrzeb symboliczny, udokumentowany rachunkami za organizację uroczystości.
Jakie dokumenty są potrzebne do wypłaty świadczenia
Aby otrzymać zasiłek pogrzebowy, należy złożyć w ZUS następujące dokumenty:
– wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego,
– odpis skrócony aktu zgonu,
– dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo (np. skrócone odpisy aktów stanu cywilnego),
– oryginały rachunków potwierdzających poniesione koszty pogrzebu lub ich kopie potwierdzone przez bank,
– zaświadczenie o podleganiu ubezpieczeniu w dniu śmierci, jeśli zmarły był osobą ubezpieczoną,
– w przypadku dziecka, które urodziło się martwe – odpis aktu urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu lub kartę zgonu.
Od sierpnia obowiązują zmienione przepisy, które ułatwiają uzyskanie świadczenia w przypadku utraty ciąży. Jeśli dziecko urodzi się martwe, ale nie został sporządzony akt urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu, wystarczy karta zgonu lub zaświadczenie lekarza bądź położnej. Wcześniej kobiety w takiej sytuacji nie mogły otrzymać zasiłku.
Zasiłek pogrzebowy stanowi istotne wsparcie dla rodzin, które w trudnym czasie żałoby muszą zmierzyć się również z kosztami pochówku. Dzięki niemu możliwe jest częściowe pokrycie wydatków i zapewnienie godnego pożegnania bliskich.
źródło: ZUS
