Leasing to forma transakcji, w której leasingobiorca korzysta z przedmiotu należącego do leasingodawcy w zamian za regularne opłacanie rat leasingowych. Na polskim rynku usług finansowych funkcjonują różne rodzaje leasingu, w tym m.in. leasing operacyjny, finansowy, zwrotny i konsumencki. Czym się różnią?
Minimalny czas trwania umowy leasingowej
Leasing to elastyczna forma finansowania, która pozwala dopasować okres spłaty do indywidualnych potrzeb leasingobiorcy. Ponadto w trakcie obowiązywania umowy można zmienić harmonogram płatności, a nawet zawiesić spłatę rat na pewien okres. Jednak niektóre warunki są narzucone odgórnie. W leasingu operacyjnym obowiązuje minimalny czas trwania umowy, który wynosi co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji (czyli np. 2 lata dla samochodów osobowych) lub 5 lat w przypadku nieruchomości. W leasingu finansowym nie ma takich ograniczeń, choć leasingodawcy rzadko zgadzają się na zawarcie umowy na okres krótszy niż 6 miesięcy.
Prawo własności do przedmiotu umowy leasingu
Leasing operacyjny i finansowy to podstawowe rodzaje leasingu w Polsce. W obu przypadkach właścicielem przedmiotu w trakcie obowiązywania umowy jest leasingodawca. Jednak w leasingu finansowym to leasingobiorca wpisuje przedmiot umowy do ewidencji środków trwałych i dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Po uregulowaniu ostatniej raty leasingobiorca automatycznie staje się właścicielem przedmiotu umowy. Natomiast w leasingu operacyjnym odpisy amortyzacyjne leżą po stronie leasingodawcy, a leasingobiorca może wykupić przedmiot umowy po uiszczeniu ostatniej raty.
Przedsiębiorcy mają do wyboru również leasing zwrotny. W tym przypadku już na początku współpracy mamy do czynienia z przeniesieniem prawa własności. Właścicielem przedmiotu jest leasingobiorca, który sprzedaje go leasingodawcy. Następnie zbywca bierze w leasing sprzedany przedmiot, przy czym transakcja może mieć formę leasingu finansowego lub operacyjnego. Po zakończeniu umowy leasingowej leasingobiorca może ponownie stać się właścicielem przedmiotu lub zwrócić go leasingodawcy.
Koszty uzyskania przychodu
Leasing operacyjny i finansowy różnią się sposobem rozliczania kosztów podatkowych. W leasingu finansowym przedsiębiorca może wrzucić w koszty odpisy amortyzacyjne, część odsetkową raty leasingowej oraz koszty związane z eksploatacją przedmiotu. Natomiast leasing operacyjny pozwala ująć w kosztach:
- czynsz inicjalny (opłatę wstępną),
- raty leasingu (część kapitałową i odsetki),
- koszty użytkowania przedmiotu.
Rozliczenie podatku VAT z tytułu umowy leasingu
Różnice między leasingiem operacyjnym a finansowym widać również w naliczaniu podatku VAT. Leasing finansowy traktowany jest jako dostawa towarów, więc VAT naliczany jest od wszystkich opłat leasingowych jednorazowo. Przedsiębiorca musi zapłacić cały VAT z góry, co wiąże się ze znacznym obciążeniem finansowym. Z kolei leasing operacyjny w świetle prawa podatkowego stanowi usługę. W tej sytuacji podatek VAT naliczany jest od wartości netto każdej raty, więc przedsiębiorca płaci podatek co miesiąc, ale w niższej kwocie. Z tego względu leasing operacyjny jest chętnie stosowany przez przedsiębiorców, którzy chcą uniknąć wysokich kosztów początkowych.
Leasing konsumencki – szczególny rodzaj leasingu
Leasing operacyjny i leasing finansowy to rozwiązania popularne wśród przedsiębiorców, którzy mogą w ten sposób rozwijać firmę i jednocześnie czerpać korzyści podatkowe. Jednak od 2011 roku z leasingu mogą korzystać również osoby nieprowadzące działalności gospodarczej. Jest to tzw. leasing konsumencki, czyli leasing dla klientów prywatnych. W odróżnieniu od leasingu dla firm leasing konsumencki nie daje prawa do odliczeń podatkowych. Konsumenci sięgają po leasing m.in. ze względu na uproszczone procedury oraz możliwość korzystania z drogich przedmiotów (najczęściej samochodów) bez ponoszenia wysokich kosztów początkowych.
