Otyłość zarówno w Polsce, jak i na świecie, to narastający problem zdrowotny i finansowy. Według prognoz, w 2035 roku ponad jedna czwarta populacji globu (24%) będzie zmagać się z tą chorobą. W naszym kraju sytuacja ma być równie poważna – otyłość będzie dotykać ponad 35% mężczyzn i ponad 25% kobiet. Jednocześnie Narodowy Fundusz Zdrowia w swoim najnowszym raporcie oszacował, że w 2023 roku na leczenie konsekwencji otyłości wydano przynajmniej 3,8 mld zł.
Raport NFZ o otyłości
Raport NFZ, opracowany na podstawie danych epidemiologicznych oraz informacji zgromadzonych w Funduszu, szczegółowo opisuje konsekwencje choroby otyłości. Prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultantka krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, zauważa, że otyłość to duże obciążenie dla systemu ochrony zdrowia. Skutki są widoczne nie tylko w wymiarze zdrowotnym, ale również ekonomicznym. Zbyt późne lub brak leczenia przyczynia się do koncentracji na leczeniu powikłań, co generuje wysokie koszty.
Eksperci alarmują, że w Polsce średnie BMI (wskaźnik masy ciała) wzrosło z poziomu 25,5 kg/m2 w 1996 roku do ponad 27,3 kg/m2 w 2016 roku. Niestety, tendencja wzrostowa dotyczy również dzieci i młodzieży. W Stanach Zjednoczonych sytuacja wygląda jeszcze gorzej – tam wartość BMI wzrosła z 27,1 kg/m2 do 29,1 kg/m2 w ciągu ostatnich dwóch dekad.
Oprócz zagrożeń wynikających z nadmiernej masy ciała, raport zwraca uwagę na ważność zmiany nawyków żywieniowych. Portal NFZ oferuje użytkownikom plan żywieniowy oraz bezpłatny kalkulator BMI, instrumenty wspierające walkę z nadwagą.
Operacje bariatryczne w ramach programu KOS-BAR
Ważnym elementem działań mających na celu zmniejszenie stopnia zaawansowanej otyłości są operacje bariatryczne w ramach programu KOS-BAR. Operacje te, oprócz zmniejszenia objętości żołądka, uzupełniane są wsparciem psychologicznym oraz poradami dietetycznymi. W Polsce pilotażowy program, według danych do 21 marca 2024, objął swoim zasięgiem 5,5 tys. pacjentów leczących się w 19 ośrodkach. Nie mniej ważna jest realizacja operacji bariatrycznych poza programem KOS-BAR, z którego w 2023 roku skorzystało 6,5 tys. pacjentów.
Leki stosowane w terapii zachowawczej otyłości
Analizując statystyki sprzedaży leków stosowanych w terapii zachowawczej otyłości, zauważalny jest zwielokrotniony wzrost liczby pacjentów i wartość sprzedanych preparatów w latach 2019–2023. Co podkreśla prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, dane te są bardzo ciekawe i obrazują skuteczność programu KOS-BAR.
Lekarze i dietetycy przestrzegają przed lekceważeniem otyłości, zwłaszcza wśród najmłodszych. Przypominają, że choroba otyłości jest przyczyną wielu innych poważnych schorzeń, w tym choroby układu krążenia, nowotworów, kamicy żółciowej oraz cukrzycy typu 2. W samym 2023 roku na refundowane leki na cukrzycę czy paski do glukometrów wydano środki na 3,3 mln osób.
W zestawieniu z kosztami powikłań wynikających z otyłości NFZ ramach raportu dokładnie omawia wybrane jednostki chorobowe będące konsekwencją tej choroby. Prognozy są alarmujące zarówno dla pacjentów, jak i systemu ochrony zdrowia.
źródło: UM Olsztyn
