MAMMOGRAFIA – populacyjny program wczesnego wykrywania raka piersi
Bezpłatne badanie mammograficzne skierowane jest do pań w wieku 50–69 lat, które w ciągu ostatnich dwóch lat nie miały wykonanego badania w ramach programu.
W Polsce tylko ok. 40% uprawnionych kobiet korzysta z bezpłatnych badań mammograficznych. W Szwecji natomiast bada się ponad 86% pań.
Mammografia jest obrazową metodą badania gruczołu piersiowego (sutka) z użyciem promieni rentgenowskich (promieni X). Badanie to wykonuje się specjalnym aparatem rentgenowskim – mammografem – co pozwala wykryć zmiany w piersi już o średnicy zaledwie kilku milimetrów. Jest to najlepsza stosowana na świecie metoda pozwalająca na wczesne rozpoznanie raka piersi.
Podczas badania technik elektroradiologii umieszcza pierś na stoliku aparatu mammograficznego. Następnie dociska ja do urządzenia przy pomocy płytki z przejrzystego tworzywa. W czasie badania wykonuje się 2 zdjęcia każdej piersi. Ucisk w trakcie badania nie uszkadza piersi; jest konieczny w celu uzyskania zdjęć wysokiej jakości, a ponadto pozwala na obniżenie dawki promieniowania rentgenowskiego.
Wyniki badań mammograficznych opisywane są w skali BIRADS – jest to skala oceny zmian określająca stopień ryzyka choroby nowotworowej.
CYTOLOGIA – populacyjny program profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy
Bezpłatne badanie cytologiczne skierowane jest do pań w wieku 25–59 lat, które w ciągu 3 lat nie miały wykonanego wymazu cytologicznego w ramach programu. Badanie cytologiczne to bezpieczne i krótkie badanie – polega na pobraniu specjalną jednorazową szczoteczką komórek z powierzchni tarczy i kanału szyjki macicy. Pobrane komórki umieszcza się na szkiełku mikroskopowym, utrwala i ocenia. Wyniki oceniane są wg systemu Bethesda, który w sposób bardzo opisowy dostarcza ginekologowi wszelkich informacji istotnych dla dalszego postępowania.
Wczesne wykrycie choroby gwarantuje niemal 100% skuteczności wyleczenia. Główną przyczyną tego nowotworu jest zarażenie wirusem HPV brodawczaka ludzkiego. Rak szyjki macicy jest bardzo podstępny, zwany jest „cichym zabójcą”, ponieważ w pierwszym okresie choroby przebiega bez niepokojących objawów czy dolegliwości. Jego rozpoznanie jest możliwe tylko dzięki cytologii.
Należy pamiętać, że każda z nas, kobiet, jest narażona na zachorowanie, ale żadna nie może z tego powodu umierać tylko dlatego, że nie wykonała badań. Warto korzystać z badań profilaktycznych, gdyż dają pewność, że jesteśmy zdrowe.
Dodatkowe informacje dostępne na stronie www.wok.olsztyn.pl oraz pod adresem:
Wojewódzki Ośrodek Koordynujący Populacyjne Programy Wczesnego Wykrywania Raka Piersi oraz Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy działający przy
SP ZOZ MSW
z Warmińsko – Mazurskim Centrum Onkologii
Al. Wojska Polskiego 37, 10 – 228 Olsztyn
Tel./fax: (089) 539 80 79, (089) 539 80 76