Miłośnicy literackiej postaci muzealnika-detektywa Pana Samochodzika chcą postawić mu pomnik w Iławie. Realizacja tego pomysłu będzie zależała od wyników trwającego od czwartku głosowania mieszkańców nad tzw. budżetem obywatelskim.
Inicjatorzy budowy pomnika Pana Samochodzika przekonują, że będzie to świetna promocja miasta i sposób na przyciągnięcie turystów. Pan Samochodzik, który był bohaterem jednej z najpopularniejszych PRL-owskich serii książek dla młodzieży, do dzisiaj ma tysiące fanów. Co roku organizowane są zloty w miejscach opisanych na kartach powieści.
Pomysłodawcy upamiętnienia przypominają związki tej postaci literackiej z Iławą. W mieście i okolicach toczy się akcja “Pana Samochodzika i złotej rękawicy” oraz trzech innych książek z tego cyklu. W dodatku ich autor, Zbigniew Nienacki (ps. lit. Zbigniewa Tomasza Nowickiego) od połowy lat 60. do śmierci w 1994 roku mieszkał w niedalekim Jerzwałdzie i spoczywa na tamtejszym cmentarzu.
Projekt budowy pomnika został zgłoszony do Iławskiego Budżetu Obywatelskiego. Mieszkańcy miasta mają do wyboru 14 przedsięwzięć. Głosowanie trwa dwa dni i zakończy się o północy z piątku na sobotę. Wyniki zostaną ogłoszone 30 grudnia. Zwycięski projekt zostanie zrealizowany w przyszłym roku.
Pomnik ma składać się z odlanej z brązu postaci Pana Samochodzika, ażurowej konstrukcji jego wehikułu oraz tablicy informacyjnej. Pomysłodawcy wyliczyli koszt na 125 tys. zł. Pomnik miałby powstać w pobliżu iławskiego basenu, niedaleko brzegu jeziora Jeziorak.
Książkowy Pan Samochodzik to PRL-owski Indiana Jones, na każdym kroku natrafiający na historyczne zagadki, archeologiczne tajemnice i ukryte skarby, które przekazuje do muzeum. Przezwisko bohatera wiąże się z jego autem, zbudowanym przez wujka-wynalazcę na bazie rozbitego Ferrari 410. Niepozornie wyglądający pojazd rozwija ogromne prędkości, potrafi także pływać jak amfibia.
Zarówno imię bohatera – Tomasz, jak inicjały nazwiska – N.N. – nawiązują do nazwiska i pseudonimu literackiego Nienackiego. W kolejnych książkach zmienia się zawód wykonywany przez tę postać – z dziennikarza przekształca się on w muzealnika, historyka sztuki, rzeczoznawcę “Dessy” i detektywa zatrudnionego w Ministerstwie Kultury.
Nienacki opublikował 15 tomów z serii o Panu Samochodziku, niektóre z nich zostały zekranizowane. Po śmierci pisarza cykl kontynuowali inni autorzy i obecnie liczy on łącznie około 140 pozycji.
Pomysłodawcy budowy pomnika w Iławie podkreślają potencjał tzw. turystyki literackiej, czyli podróżowania przez czytelników śladami bohaterów książek. Przypominają, że wiele postaci z literatury ma już swoje pomniki – np. Oskarek z “Blaszanego bębenka” w Gdańsku, czy Dobry Wojak Szwejk w Przemyślu.
