Warsztaty plastyczne tematycznie związane z olsztyńską synagogą oraz wykład o Berlinie w latach XX. zaplanowano w sobotę w Olsztynie podczas celebrowania rocznicy urodzin architekta Ericha Mendelsohna. Mendelsohn był przedwojennym olsztyńskim Żydem.
Świętowanie 132 rocznicy urodzin Ericha Mendelsohna rozpocznie się w sobotnie południe w tzw. Domu Mendelsohna przy ul. Zyndrama z Maszkowic w Olsztynie. Warsztaty “Barwy przeszłości – artystyczna wizja olsztyńskiej synagogi” poprowadzą plastycy Ewa Pohlke i Gintautas Vaičys. Są one przeznaczone dla dzieci i dorosłych.
Po warsztatach zaplanowano tort urodzinowy, zaś o godz. 16 odbędzie się wykład dr hab. Iwony Luba z Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego “Berlin czasów Ericha Mendelsohna – szalone lata 20”.
“Wydarzeniom towarzyszy wystawa prac dzieci, wykonanych podczas zajęć plastycznych w Pałacu Młodzieży +Dom moich marzeń+. Zapraszamy wszystkich bardzo serdecznie, warto świętować urodziny jednego z najsłynniejszych olsztynian” – powiedziała PAP przewodnicząca Fundacji Borussia Kornelia Kurowska. Fundacja ta ocaliła od ruiny i opiekuje się zaprojektowanym przez Mendelsohna budynkiem żydowskiego domu przedpogrzebowego. W tym budynku w sobotę będą celebrowane urodziny architekta. Imprezy są bezpłatne.
Erich Mendelsohn urodził się w 1887 roku w rodzinie Żydów mieszkających we wschodniopruskim mieście Allenstein (dzisiejszy Olsztyn). Światową sławę zyskał jako wybitny twórca budowli ekspresjonistycznych m.in. Wieży Einsteina w Poczdamie, domu tekstylnego w Gliwicach, fabryki kapeluszy Luckenwalde, domów towarowych Schocken w Norymberdze i Stuttgarcie oraz Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie.
W Olsztynie zachowała się pierwsza zaprojektowana przez Mendelsohna budowla – dawny dom przedpogrzebowy “Bet Tahara” oraz dom ogrodnika, znajdujące się przy cmentarzu żydowskim. Projektując te budynki, Mendelsohn był początkującym studentem architektury na Politechnice w Monachium. Gdy był już cenionym architektem, nie wymieniał tych budowli w swoim dorobku. Przez wiele lat zapomniany obiekt projektu Mendelsohna w Olsztynie stał się odkryciem dla znawców jego twórczości, architektów i historyków sztuki.
Jak podaje Fundacja Borussia do czasu istnienia w Olsztynie gminy żydowskiej obiekt pełnił swoją pierwotną funkcję. Jeszcze w latach 40. XX wieku zamieszkiwał tu ogrodnik opiekujący się cmentarzem, a sam kirkut w prawie niezmienionym kształcie przetrwał do końca lat 60. XX wieku. Od początku lat 70. w budynku “Bet Tahary” mieścił się olsztyński oddział Archiwum Państwowego. Przebudowano go na potrzeby tej placówki m.in. wstawiając dodatkowe ściany i stropy. Archiwum opuściło budynek w połowie lat 90. XX w. Od tamtej pory do 2006 r. stał on nieogrzewany i pozbawiony bieżącej opieki. Jego remont i renowacja rozpoczęły się w 2006 r., teraz budynek jest jednym z cenniejszych zabytków Olsztyna.
