Rok 2023 przyniósł wiele wyzwań dla polskich samorządów, a ranking dochodów per capita pokazuje, jak poszczególne jednostki poradziły sobie w obliczu tych trudności. Przyglądamy się, które regiony i miasta wyszły z tego okresu obronną ręką, a które zanotowały znaczące spadki.
Wyzwania dla samorządów w 2023 roku
Miniona kadencja, choć najdłuższa w historii polskich samorządów, przyniosła spadki dochodów własnych, szczególnie w kategorii wpływów z podatku PIT. W 2023 roku dochody z tego tytułu były aż o 30% niższe w porównaniu do początku kadencji.
Ranking dochodów per capita
Ranking dochodów per capita uwzględnia jedynie wpływy ze stałych dochodów, pomijając dotacje celowe, które mogą jednorazowo podnieść pozycję danego samorządu. Dzięki temu zestawienie daje lepszy obraz trwałej zamożności jednostek samorządowych. W czołówce tradycyjnie znalazły się województwa mazowieckie, zachodniopomorskie i dolnośląskie, podczas gdy warmińsko-mazurskie awansowało na 10. miejsce (11 miejsce w poprzednim roku).
Ranking miasteczek (na 646 miejscowości)
W kategorii miasteczek Międzyzdroje zajęły pierwsze miejsce w kraju, a w województwie warmińsko-mazurskim najlepiej wypadły Mikołajki na 65. miejscu z dochodem 5523,75 zł per capita. Kolejne miejsca zajęły Wielbark (124. miejsce, 4985,38 zł) oraz Pasym (150. miejsce, 4812,11 zł). Natomiast najgorzej:
515. Miłakowo – 4006,94 zł per capita
573. Miłomłyn – 3891,26 zł per capita
585 Lidzbark – 3854,22 zł per capita
597. Morąg – 3815,13 zł per capita
Ranking gmin wiejskich (na 1498 gmin)
W rankingu gmin wiejskich Kleszczów pozostaje na szczycie dzięki wpływom z KGHM Polska Miedź S.A., a najlepsze wyniki w województwie warmińsko-mazurskim osiągnęły Stawiguda (5589,19 zł per capita – 101. miejsce), Płoskinia (5364,47 zł) oraz Kiwity (5347,34 zł). Natomiast najsłabsze wyniki finansowe mają
1398. Braniewo 3795,95 per capita
1467. Płośnica 3648,32 per capita
1473. Iława 3619,28 per capita
1482. Szczytno 3591,51 per capita
Ranking miast powiatowych (na 267 miast)
Wśród miast powiatowych, najwyżej sklasyfikowane w Polsce są Polkowice z 9877,29 zł per capita, a w województwie warmińsko-mazurskim – Lidzbark Warmiński (82. miejsce, 4482,49 zł per capita), a za nim Olecko (108. miejsce, 4324,60 zł) i Mrągowo (124. miejsce, 4247,84 zł). Najbiedniejsze miasta powiatowe:
217. Ełk – 3929,90 zł per capita
218. Szczytno – 3927,22 zł per capita
228. Bartoszyce – 3895,27 zł per capita
243. Ostróda – 3813,61 zł per capita
Ranking powiatów (na 314 powiatów)
W Polsce najbogatszy jest powiat człuchowski (województwo pomorskie) z 2154,20 zł per capita. Powiat węgorzewski wyróżnił się jako najbardziej zamożny w województwie warmińsko-mazurskim, zajmując 4. miejsce w kraju z dochodem 1841,63 zł per capita. W czołówce znalazły się również powiaty giżycki (20. miejsce, 1594,84 zł) i olecki (22. miejsce, 1529,71 zł). Najbiedniejsze powiaty w naszym województwie to:
137. mrągowski – 1173,68 zł per capita
196. olsztyński – 1056,83 zł per capita
197. szczycieński – 1055,49 zł per capita
227. nowomiejski – 1004,25 zł per capita
Ranking dochodów per capita za 2023 rok pokazuje, jak różnorodnie polskie samorządy radziły sobie z wyzwaniami finansowymi w minionej kadencji. Choć czołowe regiony utrzymały swoje pozycje, wiele mniejszych jednostek, zwłaszcza te zależne od turystyki, pokazało, że potrafią skutecznie generować dochody. Jednakże spadki wpływów z PIT stanowią poważne wyzwanie, które zmusi wiele samorządów do poszukiwania nowych źródeł finansowania.
źródło: Wspólnota, “Najbogatsze samorządy w 2023 r.”
