Warszawa, 14 czerwca 2023 r. – na ulicach polskiej stolicy spotkać można było delegację niemieckich studentów i naukowców, którzy odwiedzili Polskę w ramach projektu „Kto był katem, a kto ofiarą?”.
Goście z Niemiec mieli okazję odkryć wielokulturowe dziedzictwo Warszawy. Tego dnia na trasie wycieczki znalazła się „Warszawa Żydowska”. Program obejmował wizytę na Placu Zamkowym, spacer po Starówce i zwiedzanie Placu Grzybowskiego, niegdyś centrum kultury jidysz.
Warszawa przed II wojną światową
Dzień rozpoczął się od wizyty na Placu Zamkowym, po której nastąpił spacer ulicami Starówki. Goście mieli okazję doświadczyć unikalnej atmosfery miejsca, które dosłownie powstało z ruin, a obecnie jest dumnym symbolem stolicy, atrakcją nie tylko dla Warszawiaków, ale również dla turystów z całego świata.
Następnie niemieccy studenci i naukowcy udali się na Plac Grzybowski, miejsce które kiedyś było drugim po Nowym Jorku domem dla największej społeczności żydowskiej na świecie. Dowiedzieli się o złożonej przeszłości tego miejsca, kiedy to chasydzi i socjaliści mieszali się ze sobą, tworząc unikalną kulturę, z której wyłonił się język esperanto.
Getto warszawskie
Delegacja przeszła przez teren dawnego getta warszawskiego, gdzie było zmuszonych do przebywania prawie pół miliona Żydów. Niemieccy goście poznali historię głodu i śmierci, ale również kultury, mody i miłości. Spacer obejmował m.in. ulicę Próżną, Synagogę Nożyków, siedzibę gminy żydowskiej, pomnik Powstańców Getta Warszawskiego i szereg innych miejsc związanych z tragiczną historią Warszawy w czasie II wojny światowej.
Wizyta w muzeach
Grupa udała się do dwóch warszawskich muzeów — Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Muzeum Powstania Warszawskiego. Szczególnie to drugie muzeum wywarło duże wrażenie na gościach z Niemiec, skłaniając do głębokiej refleksji i długich dyskusji. Niektórzy członkowie delegacji zdecydowali się odwiedzić Cmentarz Żydowski przy ul. Okopowej, jedno z najważniejszych miejsc pamięci żydowskiej w Europie.
Przewodnikiem grupy był Paweł Szczerkowski, którego wiedza, zaangażowanie, takt i perfekcyjny język angielski okazały się nieocenione w procesie przekazywania wiedzy. Dzięki niemu niemieccy goście mogli w pełni zrozumieć i docenić historię Warszawy.
Projekt został zrealizowany przez olsztyńskie Stowarzyszenie Patria Nostra i sfinansowany przez NIW CRSO.