Sanktuarium Matki Pokoju w Stoczku Klasztornym zostało uznane przez prezydenta Andrzeja Dudę za Pomnik Historii. To już szósty taki tytuł, który trafia do województwa warmińsko-mazurskiego – podał Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Tytuł Pomnika Historii został przyznany kościołowi pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, otaczającym go krużgankom i klasztorowi.
Miejsce to zostało docenione ze względu na wartości historyczne, artystyczne i naukowe, walory krajobrazowo przestrzenne, założenia klasztorne, cenny zabytek architektury i sztuki barokowej, zachowany w otwartym krajobrazie wiejskim oraz ze względu na fakt, że w Stoczku Klasztornym internowano kardynała Stefana Wyszyńskiego – informuje NID.
Sanktuarium Matki Pokoju w Stoczku Klasztornym to fundacja, wotum wdzięczności biskupa warmińskiego Mikołaja Szyszkowskiego za rozejm polsko-szwedzki z XVII wieku. Historia tego miejsca splatała się z dziejami Polski, zwłaszcza w okresie zaborów, gdy klasztor przejęła władza pruska. Niestety, wiele dzieł sztuki znajdujących się w sanktuarium zaginęło, a budynek kościoła niszczał. Po wielu latach starań ówczesnych władz diecezjalnych, władze pruskie przekazały kościół i klasztor diecezji warmińskiej w 1840 roku, dzięki czemu życie religijne oraz pielgrzymkowe wróciło tam.
W czasach PRL miejsce to było jednym z miejsc internowania Prymasa Tysiąclecia, kardynała Stefana Wyszyńskiego. Więziony był tu przez blisko rok w latach 1952–53. Obecnie można zwiedzać pomieszczenia klasztorne, w których przebywał kardynał i przyklasztorny ogród, po którym spacerował. W czasie internowania kardynał Wyszyński nie miał możliwości wejścia do kościoła.
W Stoczku Klasztornym otacza się kultem obraz Matki Bożej Królowej Pokoju, znany również jako Matka Boża Śnieżna. W 1983 roku Jan Paweł II uroczyście go ukoronował, po tym jak został przewieziony do Częstochowy na Jasną Górę. Jest to jedyny na Warmii obraz ukoronowany przez Jana Pawła II, gdy był on papieżem (wcześniej jako kardynał koronował obrazy w Świętej Lipce i Gietrzwałdzie). Kopia tego wizerunku Matki Bożej wykonana w technice mozaiki znajduje się także w blendzie olsztyńskiej Wysokiej Bramy.
W 1987 roku papież Jan Paweł II podniósł świątynię w Stoczku Klasztornym do godności bazyliki mniejszej.
Ponadto w województwie warmińsko-mazurskim miano Pomników Historii posiadają pięć innych miejsc: zespół katedralny we Fromborku, Grunwald – Pole Bitwy, Kanał Elbląski, zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim oraz sanktuarium w Świętej Lipce.
źródło: PAP