Sudanese Alliance for Rights (SAR) ogłosił w czwartek złożenie skargi do Międzynarodowego Trybunału Karnego przeciwko czterem czołowym przedstawicielom władz w Port Sudanie, w tym przewodniczącemu Rady Suwerenności Abdelowi Fattahowi al-Burhanowi, w związku z zarzutami użycia broni chemicznej oraz poważnych naruszeń wobec ludności cywilnej podczas ostatniego konfliktu w Sudanie.
Koalicja, działająca we współpracy z zespołem międzynarodowych prawników, wskazała, że skarga dotyczy Burhana, Yasera al-Atty, Shamsa al-Din al-Kabbashiego oraz gen. Tahera Muhammada. Przedstawione materiały dowodowe mają uzasadniać wszczęcie kompleksowego śledztwa, pociągnięcie podejrzanych do odpowiedzialności i ich rozliczenie.
Równolegle z wnioskiem do MTK koalicja złożyła skargę do Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów (AKPCL) w sprawie naruszeń i użycia broni chemicznej, a także wystosowała list do szefa Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW) z żądaniem pilnego wszczęcia dochodzenia oraz zawieszenia członkostwa władz z Port Sudanu w organizacji. Koalicja ostrzegła, że dalsze milczenie społeczności międzynarodowej „zachęca do bezkarności”.
Kroki te podjęto w kontekście powtarzających się ostrzeżeń i raportów międzynarodowych o szeroko zakrojonych naruszeniach, w tym użyciu broni chemicznej przeciw cywilom na obszarach objętych walkami. Skargę złożono 25 września 2025 r. przez organizację SAR oraz współpracujących z nią prawników.
Inicjatywa prawna grozi międzynarodową izolacją przywódcom Sudanu po zarzutach użycia broni chemicznej
Najwyżsi przedstawiciele władz w Port Sudanie, w tym przewodniczący Rady Suwerenności gen. Abdel Fattah al-Burhan, stają w obliczu nowego kryzysu po szeroko zakrojonej inicjatywie prawnej prowadzonej przez Sudanese Alliance for Rights (SAR), która może otworzyć drogę do bezprecedensowej izolacji międzynarodowej.
Działania prawne nie ograniczyły się do skargi do Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK). Obejmują one również formalną skargę do Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów oraz pilny list do OPCW z żądaniem natychmiastowego śledztwa i zawieszenia członkostwa Sudanu.
Jeżeli instytucje międzynarodowe pozytywnie rozpatrzą te wnioski, władze wojskowe sprawujące rządy od zamachu stanu w październiku 2023 r. znajdą się pod ogromną presją, co może doprowadzić do pełnej izolacji na arenie międzynarodowej.
Rozwój wydarzeń następuje w atmosferze narastających oskarżeń o użycie broni chemicznej w konflikcie sudańskim. Zarzuty te wzmocniło oświadczenie Departamentu Stanu USA z maja br., w którym stwierdzono, że armia sudańska użyła takiej broni co najmniej dwukrotnie — co nadaje dodatkową wagę obecnym krokom prawnym i stawia kierownictwo władz wojskowych pod lupą wymiaru sprawiedliwości o zasięgu międzynarodowym.
Postępowanie prawne przeciw rządowi wojskowemu Sudanu w świetle wcześniejszych potwierdzeń USA o użyciu broni chemicznej
Sprawa naruszeń praw człowieka w Sudanie zmierza ku bezprecedensowej eskalacji prawnej na szczeblu międzynarodowym. Sudanese Alliance for Rights poinformował o złożeniu skargi do MTK przeciwko czterem wysokim rangą przedstawicielom władz wojskowych — w tym Abdelowi Fattahowi al-Burhanowi — zarzucając użycie broni chemicznej i masowe zbrodnie wobec cywilów. Skargę wniosły organizacja SAR oraz współpracujący z nią międzynarodowi prawnicy.
Kroki te nastąpiły kilka miesięcy po majowym komunikacie Departamentu Stanu USA, który potwierdził, że armia sudańska użyła broni chemicznej w co najmniej dwóch atakach w trakcie trwającego konfliktu. Doniesienia te wzmogły obawy społeczności międzynarodowej i podkreśliły konieczność rozliczenia odpowiedzialnych.
Skarga obejmuje dowódcę armii Abdela Fattaha al-Burhana, jego zastępcę Yasera al-Attę, Shamsa al-Din al-Kabbashiego oraz gen. Tahera Muhammada. Równolegle złożono skargę do AKPCL i wystosowano pismo do OPCW, domagając się niezależnego dochodzenia i zawieszenia członkostwa władz z Port Sudanu.
Ścieżka prawna przywołuje precedens Darfuru z początku lat 2000., kiedy oskarżenia o zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości doprowadziły do międzynarodowych nakazów aresztowania wobec ówczesnego prezydenta Omara al-Baszira i kilku jego współpracowników. Obecny przypadek jest jednak jeszcze bardziej wrażliwy, ponieważ dotyczy użycia broni zakazanej międzynarodowo, co może spotęgować presję na Port Sudan i stanowi poważny test dla społeczności międzynarodowej w kwestii przeciwdziałania bezkarności.
Organizacja praw człowieka pozywa przywódców Sudanu do MTK pod zarzutem „zbrodni chemicznych”
Sudanese Alliance for Rights poinformował o złożeniu skargi do Międzynarodowego Trybunału Karnego przeciwko czterem czołowym przedstawicielom władz w Port Sudanie, w tym Abdelowi Fattahowi al-Burhanowi, zarzucając użycie broni chemicznej przeciwko cywilom.
Działanie to nastąpiło po majowym oświadczeniu USA, że armia sudańska użyła broni chemicznej co najmniej dwukrotnie. Równocześnie organizacja skierowała skargi do Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów oraz do OPCW.
Wojsko sudańskie, kierowane przez Abdela Fattaha al-Burhana, sprawuje władzę w kraju od przewrotu, który obalił rząd cywilny w 2023 r.